• gezonde werkomgeving en een gezonde werkplek

Werkomgevingen leiden vaak tot stress, burn-outs en andere gezondheidsklachten. Veel werkomgevingen in oudere kantoren zijn gedateerd. Bij nieuwe werkomgevingen worden niet altijd de juiste keuzes gemaakt. Denk aan open kantoren met risico op geluidsoverlast, daardoor concentratieproblemen met negatieve gevolgen voor de productie en prestaties. Dat kan anders. Niet alleen door een in hoogte verstelbaar bureau, gezonde voeding of vitaal leiderschap. Maar vooral door te sturen op gezond gedrag van medewerkers. Fitwel en ambitieniveaus kunnen daarin voor uw organisatie een goede leidraad zijn. Onze boodschap is in ieder geval: zet in op preventie, met alle voordelen van dien.

Meer dan alleen ‘minder zitten, meer bewegen’

Gezondheid is een waardevol en kwetsbaar bezit. Gezondheid gaat verder dan alleen ‘niet ziek’ zijn, verantwoorde voeding en meer bewegen. Het gaat om in hoeverre iemand zich gezond, gelukkig, comfortabel en tevreden voelt met de kwaliteit van zijn of haar leven. Dus: zit je lekker in je vel, heb je rust aan je hoofd, voel je je prettig op de plek waar je woont en werkt, kun je met aandacht aan iets bezig zijn, etc. Dit staat dagelijks onder druk. In een privéleven gevuld met hobby’s, het huishouden en een werkagenda vol afspraken en de to-do’s liggen de prioriteiten ongewild en snel ergens anders. In hoeverre kan een werkomgeving bijdragen aan de gezondheid van mensen? En wiens verantwoordelijkheid is dat?

“Wat mij dagelijks motiveert is mensen bewustmaken van alle mogelijkheden die een werkomgeving biedt om gezondheid te bevorderen.”

Gedeelde verantwoordelijkheid

Ook al zijn mensen primair zelf verantwoordelijk voor hun welzijn en is een gezonde werkomgeving niet de genezer van alle problemen, toch kun je gezondheid op de werkvloer wel degelijk beïnvloeden. Mensen bewustmaken van alle mogelijkheden die een werkomgeving biedt om gezondheid te bevorderen, is wat mij dagelijks motiveert. Medewerkers laten zien wat ze er zelf aan kunnen doen: neem de trap in plaats van de lift. Architecten en adviseurs door hen vroeg in de ontwikkeling van een werkplekconcept de gezonde bril op te laten zetten. Plaats de trap meer in het zicht dan de lift. Organisaties door van gezondheid een strategisch doel te maken én het een structurele plek te geven in het huisvestingsbeleid. Waardoor een cultuur ontstaat die gericht is op gezondheid en beweging. Dus: in onze organisatie nemen we de trap en niet de lift. Wat mij betreft gaat verantwoordelijkheid nog een stap verder en mag ook de overheid meer stelling nemen, bijvoorbeeld door zit-sta bureaus de nieuwe wettelijke norm te maken.

Fitwel als middel

Er zijn beproefde manieren om in kaart te brengen in hoeverre een kantoor de gezondheid van gebruikers en bezoekers ondersteunt. Een goed voorbeeld hiervan is Fitwel. Fitwel is een internationaal keurmerk, volledig gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Het maakt concreet wat de verbeteropties zijn in de werkomgeving. Een welkome en makkelijk toepasbare aanvulling op de al bestaande WELL Building Standard. Anders dan de WELL Building Standard heeft Fitwel geen strategieën die vereist zijn. Hiermee geeft Fitwel meer ruimte om te kiezen welke maatregelen je kunt toepassen om 1, 2 of 3 sterren te behalen. Fitwel onderscheidt hierin twaalf thema’s: locatie, gebouwtoegang, buitenruimte, entree en begane grond, trappen, binnenklimaat, werkplekken, gemeenschappelijke ruimten, water, catering, snackautomaten en noodprocedures. Op basis van de checklist kun je snel nagaan in hoeverre het kantoor gezondheid stimuleert en op welke punten winst te behalen is. Behalve voor kantoren heeft Fitwel een variant voor meergezinswoningen. Het lijkt mij mooi om dit op termijn ook bij bijvoorbeeld ziekenhuizen en verzorgingscentra toe te kunnen passen.

“Neem je collega mee in een micropauze, in een korte wandeling. En praat dan bij over de voetbalwedstrijd van gisteravond.”

Kleine dingen, groot effect

Persoonlijk zie ik Fitwel als een verhelderend middel om het gesprek aan te gaan met organisaties en medewerkers over gezondheid. Het verplicht tot niets, het opent wel de ogen. Vaak zijn het de kleine dingen die het verschil maken. Haal je alleen koffie voor jezelf of voor al je collega’s? Vanuit de sociale bril zou je zeggen: ik haal koffie voor iedereen. Toch is het beter je collega’s te vragen je te vergezellen. Neem de ander mee in een micropauze, in een korte wandeling. En praat bij het koffieapparaat over de voetbalwedstrijd van gisteravond of over het muziekfestival van afgelopen weekend. Drie vliegen in één klap. Want niet alleen ben je aan het bewegen en doe je iets aan je fysieke welzijn. Een praatje met je collega bij het koffieapparaat draagt ook bij aan je sociale welzijn. Iets wat we in de huidige, digitale wereld nog wel eens willen vergeten. Tegelijkertijd houd je rekening met het mentale welzijn van je collega’s die nu geconcentreerd kunnen blijven werken en zich niet hoeven af te zonderen, of erger nog: naar huis vluchten omdat ze op kantoor overlast ervaren.

Op naar het derde ambitieniveau

Bij een gezonde werkomgeving – fysiek, virtueel, sociaal en mentaal – onderscheiden we bij YNNO drie ambitieniveaus.

  1. Niveau 1: Voorzieningen
    Dit niveau betreft voornamelijk de fysieke voorzieningen in de werkomgeving. Deze richten zich vooral op automatisch gedrag om gezonde keuzes zo makkelijk mogelijk maken. Denk aan een gezond binnenklimaat, bewegend meubilair, gezonde voeding, een ontspanningsruimte met tafelvoetbal of om een dutje te doen. Ook nudgingtechnieken helpen daarin, zoals de trap in het zicht en gezonde voeding vooraan in de kantine, evenals contact met buiten en de natuur. Dit is het ambitieniveau dat je minimaal wilt bereiken.
  2. Niveau 2: Organisatieinrichting
    Gaan we een stap verder dan heeft de organisatie een vitaliteitsbeleid dat bekend is bij medewerkers en actief wordt nageleefd. Gezondheid is een vast onderdeel geworden van de bedrijfsdoelen. Interventies op dit niveau raken bewust gedrag en vragen dus per definitie om training voor het actief aanleren van nieuw gedrag. Voorbeelden hiervan zijn een vitaliteitsbeleid, veranderprogramma’s, een opleiding vitaal leiderschap of interventies die thema’s als werkstress of werkgeluk aanstippen. Organisaties op dit niveau hebben bijvoorbeeld een ‘chief happiness officer’ aangesteld. Een hippe term die bij sommigen irritatie opwekt. Maar waarom vinden we een arbo- of bedrijfsarts, die curatief werkt, wel normaal maar is een chief happiness officer, die preventief werkt, een beetje raar? Terwijl op deze manier de gezondheid en het welzijn van medewerkers wel bij een aanspreekpunt is belegd en onderdeel uitmaakt van de bedrijfsdoelstelling.
  3. Niveau 3: Internalisering van welzijn bij de medewerkers zelf
    Op het derde en hoogste niveau is de medewerker zélf de aanjager van welzijn in de werkomgeving en wordt de organisatie door de medewerker gestimuleerd om te blijven innoveren. Op dit niveau is gezond gedrag onderdeel van het hele dagelijkse doen en laten van medewerkers. Door volledig bewust te zijn van de impact die bepaalde keuzes en activiteiten hebben op hun mentale, fysieke en sociale gezondheid worden onbewust de gezonde keuzes gemaakt. Een fantastisch streven om hier organisatiebreed naartoe te werken. En om deze medewerkers leidend te laten zijn bij de gezonde inrichting van de organisatie.

Verankeren van gezond gedrag

Een gezonde werkomgeving benaderen we bij YNNO altijd integraal. Zowel in huisvesting & werkplek, digitaal (samen)werken als gedrag & verandering. Waarbij deze laatste misschien wel de belangrijkste component is om een gezonde werkomgeving te creëren. Het verankeren van gezond gedrag zorgt voor de echt gezonde werkomgeving. Het liefst meteen in samenwerking met HR, IT én Facilitaire Zaken.