Een ambitieuze stad in transitie

Zoetermeer, ooit een klein dorp, groeide in de jaren ‘60 uit tot een moderne stad nadat het werd aangewezen als groeikern voor Den Haag. Nu, decennia later, staat de stad opnieuw voor een grote transitie. Dit keer draait het niet om fysieke groei, maar om het vormgeven van een toekomst waarin gezondheid, veiligheid, duurzaamheid en de kwaliteit van leven centraal staan. Met behulp van data-inzichten wil de gemeente gericht sturen op deze thema’s om zo haar ambities voor 2040 te realiseren.

Om deze ambities waar te maken, zet de gemeente met het programma Zoetermeer 2040 een volgende stap in haar datagedreven werkwijze. Hoewel data al een belangrijke rol speelde binnen de gemeente, vraagt dit programma om een meer geïntegreerde en strategische aanpak. Het gaat niet alleen om het verzamelen van feiten en inzichten, maar ook om een nieuwe manier van samenwerken en organiseren. Hier komt de scrum-methodiek in beeld, die een cruciale rol speelt in het realiseren van deze ambitie.

“Datagedreven werken vraagt om meer dan alleen cijfers en dashboards,” legt Priyesh Ramman, hoofd Informatisering & Automatisering, uit. “Het gaat erom hoe we met die inzichten aan de slag gaan. Scrum zal ons niet alleen helpen om data effectiever in te zetten, maar ook om onze werkwijze fundamenteel te verbeteren – een noodzakelijke stap richting 2040.”

De sleutel: datagedreven werken met scrum

Samen met YNNO is een multidisciplinair scrumteam opgezet, waarin professionals met diverse datarollen kortcyclisch werken aan concrete dataproducten. Stef, scrummaster vanuit YNNO, speelt hierin een sleutelrol. Hij begeleidt niet alleen het team, maar dacht vanaf het begin mee over hoe deze nieuwe manier van werken vorm moest krijgen binnen de gemeentelijke context.

“Het was voor de gemeente een nieuwe uitdaging om écht met scrum aan de slag te gaan,” legt Stef uit. “Mijn rol was niet alleen faciliterend, maar ook strategisch. Samen hebben we gekeken hoe we scrum konden inzetten om niet alleen producten te ontwikkelen, maar ook om het team te laten groeien in hun rol, verantwoordelijkheid en samenwerking. Het mooie is dat scrum echt past bij de ambitie van leren en continu verbeteren.”

De kracht van scrum ligt in de focus op samenwerking, korte iteraties en constante feedback. Het werk wordt georganiseerd in sprints: periodes van twee tot vier weken waarin het team gezamenlijk aan concrete doelen werkt. Gedurende zo’n sprint blijven teamleden in contact via korte stand-up meetings om de voortgang te bespreken, knelpunten aan te pakken en flexibel te reageren op veranderingen.

“We hebben bewust gekozen voor een eenvoudig framework,” vervolgt Stef. “De meeste teamleden waren immers nog niet bekend met scrum. Door het licht te houden, kregen ze de ruimte om de methode stapsgewijs onder de knie te krijgen.” Deze aanpak sluit naadloos aan bij de ambitie van de gemeente: een cultuur van datagedreven werken opbouwen, met scrum als belangrijk hulpmiddel.

De praktijk: groeien door samenwerken

Het scrumteam, dat inmiddels in haar dertiende sprint zit, levert al concrete resultaten op. Denk aan een veiligheidsmonitor waarmee de gemeente objectieve en subjectieve gegevens over veiligheid in de stad inzichtelijk maakt, of een nulmeting die de huidige staat van Zoetermeer in kaart brengt op belangrijke pijlers zoals gezondheid en woningbouw.

“Het zou fantastisch zijn als Scrum op termijn organisatiebreed wordt ingezet,” zegt Priyesh. “Maar zover zijn we nog niet. Dit is een belangrijke stap waarin we datagedreven werken combineren met Scrum, zodat we kunnen zien wat werkt en waar we moeten bijsturen. De ambitie is er zeker, maar verandering kost tijd.”

Die verandering blijkt geen eenvoudige opgave. Stef herkent dat: “In het begin was het voor het team echt zoeken naar ieders rol en toegevoegde waarde. Sommigen vonden het lastig om met de onzekerheden om te gaan die horen bij een nieuwe werkwijze. Door continu te reflecteren en verbeteren, zijn we daar samen sterker uitgekomen. Het team heeft inmiddels flinke stappen gezet en werkt steeds effectiever samen.”

Priyesh ziet dan ook grote potentie: “Wat we nu zien, is dat deze aanpak echt werkt. De focus op samenwerking, korte iteraties en continue verbetering heeft al direct resultaat. Scrum is natuurlijk geen doel op zich, maar het helpt ons om niet alleen efficiënter, maar ook slimmer te werken. Stefs intensieve begeleiding heeft daarbij echt het verschil gemaakt. Hij heeft ons geholpen de methode op de juiste manier in te zetten en het team te laten groeien. Dat biedt een enorm perspectief voor de toekomst.”